可能是Python中最好用的身份证解析工具—parseIdCard

本文最后更新于:2023年3月29日 下午

前言

2021.08.03,武汉新冠疫情似有复苏的迹象,于是武汉政府立即采取果断措施,启动全城核酸检测。很荣幸,我们公司也积极参与核酸检测工作。我在其中参与了核酸实验和数据校对的工作。在数据校对过程中,主要矛盾体现在身份证不匹配的问题上。于是,我写了这个可能是 Python 中最好用的身份证解析工具–parseIdCard。

身份证格式说明

根据〖中华人民共和国国家标准 GB11643-1999〗中有关公民身份号码的规定,公民身份号码是特征组合码,由十七位数字本体码和一位数字校验码组成。排列顺序从左至右依次为:六位数字地址码,八位数字出生日期码,三位数字顺序码和一位数字校验码。如下所示:

42 01 16 20200103 12 3 X

  • 42 => 湖北(省)
  • 01 => 武汉(市)
  • 16 => 黄陂(区)
  • 20200103 => 2020 年 01 月 03 日(出生日期)
  • 12 => 派出所代码
  • 3 => 性别码
  • X => 校验码

具体代码实现

地区码校验

地区码比较简单,就是地区与编码的一一对应关系,整理如下数据库就行。

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
420101	湖北武汉市市辖区
420102 湖北武汉市江岸区
420103 湖北武汉市江汉区
420104 湖北武汉市乔口区
420105 湖北武汉市汉阳区
420106 湖北武汉市武昌区
420107 湖北武汉市青山区
420111 湖北武汉市洪山区
420112 湖北武汉市东西湖区
420113 湖北武汉市汉南区
420114 湖北武汉市蔡甸区
420115 湖北武汉市江夏区
420116 湖北武汉市黄陂区
420117 湖北武汉市新洲区
......

再将地区码与数据库比对,用 Python 代码实现如下:

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
def __checkArea(areaId):
'''校验地区。输入6位地区编码字符串,返回:{code, id, area}'''
if len(areaId) != 6:
return {'code': 'Error', 'id': areaId, 'area': '地区编码应该为6位'}
else:
if areaId.isdigit():
dbAreaPath = os.path.join(os.path.dirname(__file__), 'area')
conn = sqlite3.connect(dbAreaPath)
cur = conn.cursor()
cur.execute("SELECT DISTINCT area FROM area WHERE id = '" + areaId + "'")
returnArea = ''
for c in cur:
returnArea = c[0]
conn.close()
if returnArea == '':
return {'code': 'Error', 'id': areaId, 'area': '未知地区编码'}
else:
return {'code': 'OK', 'id': areaId, 'area': returnArea}
return {'code': 'Error', 'id': areaId, 'area': '非法地区编码'}

出生日期校验

众所周知,日期是有一定的规律的。比如:年份是四位数字,月份和日是两位数字,月份最多只有 12 月,日最多只有 31,不过有的月份是 28、29、30。把这些常见的规则,用 Python 代码实现如下:

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
def __checkBirthdate(ymd):
'''校验出生日期。输入8位出生日期字符串,返回:{code, id, age}'''
if len(ymd) != 8:
return {'code': 'Error', 'id': ymd, 'age': '出生日期应该为8位'}
else:
if ymd.isdigit():
yearInt = int(ymd[:4])
currentYearInt = datetime.now().year
age = currentYearInt - yearInt
if age >= 0:
# 闰年月日:((01|03|05|07|08|10|12)(0[1-9]|[1-2][0-9]|3[0-1])|(04|06|09|11)(0[1-9]|[1-2][0-9]|30)|02(0[1-9]|[1-2][0-9]))
# 平年月日:((01|03|05|07|08|10|12)(0[1-9]|[1-2][0-9]|3[0-1])|(04|06|09|11)(0[1-9]|[1-2][0-9]|30)|02(0[1-9]|1[0-9]|2[0-8]))
if (yearInt % 4 == 0 or yearInt % 100 == 0 and yearInt % 4 == 0):
ereg = re.compile('([1-9][0-9]{3})((01|03|05|07|08|10|12)(0[1-9]|[1-2][0-9]|3[0-1])|(04|06|09|11)(0[1-9]|[1-2][0-9]|30)|02(0[1-9]|[1-2][0-9]))')
else:
ereg = re.compile('([1-9][0-9]{3})((01|03|05|07|08|10|12)(0[1-9]|[1-2][0-9]|3[0-1])|(04|06|09|11)(0[1-9]|[1-2][0-9]|30)|02(0[1-9]|1[0-9]|2[0-8]))')
if (re.match(ereg, ymd)):
# 校验通过
return {'code': 'OK', 'id': ymd, 'age': age}
return {'code': 'Error', 'id': ymd, 'age': '非法出生日期'}

性别校验

性别校验的规则比较简单,奇数为男,偶数为女。用 Python 代码实现如下:

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
def __checkGender(gender):
'''校验性别。输入1位性别编码字符串,返回:{code, id, gender}'''
if len(gender) != 1:
return {'code': 'Error', 'id': gender, 'gender': '性别编码应该为1位'}
else:
if gender.isdigit():
genderInt = int(gender)
if genderInt % 2 == 0:
# 偶数 => 女
return {'code': 'OK', 'id': gender, 'gender': '女'}
else:
# 奇数 => 男
return {'code': 'OK', 'id': gender, 'gender': '男'}
else:
return {'code': 'Error', 'id': gender, 'gender': '非法性别编码'}

校验码

其他组码都好理解,这最后一位的校验码,就比较复杂了。校验码是根据前面十七位数字码,按照 ISO7064:1983.MOD11-2 校验码计算出来的。详细步骤如下所示:

1
2
3
4
1、将身份证号码前17位数分别乘以不同的系数。从第一位到第十七位的系数分别为:7 9 10 5 8 4 2 1 6 3 7 9 10 5 8 4 2
2、将这17位数字和系数相乘的结果相加
3、用加出来和除以11,看余数是多少
4、余数只可能有0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1011个数字。其分别对应的校验码为1 0 X 9 8 7 6 5 4 3 2

按照以上逻辑,用 Python 代码实现如下:

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
def __checkJYM(inStr):
'''校验校验码。输入17位字符串,返回:{code, id, area, age, gender, jym}'''
if len(inStr) != 17:
return {'code': 'Error', 'id': inStr, 'jym': '请输入身份证前17位'}
else:
if inStr.isdigit():
# 校验地区
resultArea = __checkArea(inStr[:6])
area = resultArea['area']
if resultArea['code'] == 'Error':
return {'code': 'Error', 'id': inStr, 'jym': area}
# 校验出生日期
resultBirthdate = __checkBirthdate(inStr[6:14])
age = resultBirthdate['age']
if resultBirthdate['code'] == 'Error':
return {'code': 'Error', 'id': inStr, 'jym': age}
# 校验性别
resultGender = __checkGender(inStr[16:17])
gender = resultGender['gender']
if resultGender['code'] == 'Error':
return {'code': 'Error', 'id': inStr, 'jym': gender}
S = (int(inStr[0]) + int(inStr[10])) * 7 + (int(inStr[1]) + int(inStr[11])) * 9 + (int(inStr[2]) + int(inStr[12])) * 10 + (int(inStr[3]) + int(inStr[13])) * 5 + (int(inStr[4]) + int(inStr[14])) * 8 + (int(inStr[5]) + int(inStr[15])) * 4 + (int(inStr[6]) + int(inStr[16])) * 2 + int(inStr[7]) * 1 + int(inStr[8]) * 6 + int(inStr[9]) * 3
Y = S % 11
jym = '' # 校验码
jymList = '10X98765432'
if Y <= 10:
jym = jymList[Y] # 校验码
return {'code': 'OK', 'id': inStr, 'area': area, 'age': age, 'gender': gender, 'jym': jym}
return {'code': 'Error', 'id': inStr, 'jym': '非法输入参数'}

身份证编码校验

综上,即可对整体身份证编码进行校验,用 Python 代码实现如下:

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
def __checkIdCard(idCard):
'''校验身份证。输入18位身份证字符串,返回:{code, id, info}'''
if len(idCard) != 18:
return {'code': 'Error', 'id': idCard, 'info': '身份证编码应该为18位'}
else:
idCard17 = idCard[:17] # 前17位
idCardLast = idCard[-1:] # 最后一位
if idCard17.isdigit() and re.match('([0-9]|X|x)', idCardLast):
resultJYM = __checkJYM(idCard17)
if resultJYM['code'] == 'Error':
infoList = list()
if 'area' in resultJYM:
infoList.append(resultJYM['area'])
del resultJYM['area']
if 'age' in resultJYM:
infoList.append(resultJYM['age'])
del resultJYM['age']
if 'gender' in resultJYM:
infoList.append(resultJYM['gender'])
del resultJYM['gender']
if 'jym' in resultJYM:
infoList.append(resultJYM['jym'])
del resultJYM['jym']
resultJYM['info'] = ';'.join(infoList)
return resultJYM
if idCardLast == resultJYM['jym']:
del resultJYM['jym']
resultJYM['info'] = '身份证校验通过'
return resultJYM
else:
return {'code': 'Error', 'id': idCard, 'info': '身份证校验码错误'}
else:
return {'code': 'Error', 'id': idCard, 'info': '非法身份证编码'}

parseIdCard 工具的使用

安装 parseIdCard 工具,如下所示:

1
pip install parseIdCard

使用方法,如下所示:

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
from parseIdCard import parseIdCard

## 校验地区码。可以输入整型,列表,字符串(可用逗号等分割多条信息码)
parseIdCard.parseArea(420116)
# 输出 {'code': 'OK', 'id': '420116', 'area': '湖北武汉市黄陂区'}

parseIdCard.parseArea(['429116', '42010'])
# 输出 [{'code': 'Error', 'id': '429116', 'area': '未知地区编码'}, {'code': 'Error', 'id': '42010', 'area': '地区编码应该为6位'}]

parseIdCard.parseArea('420116,420101')
# 输出 [{'code': 'OK', 'id': '420116', 'area': '湖北武汉市黄陂区'}, {'code': 'OK', 'id': '420101', 'area': '湖北武汉市市辖区'}]


## 校验出生日期。可以输入整型,列表,字符串(可用逗号等分割多条信息码)
parseIdCard.parseBirthdate(20200103)
# 输出 {'code': 'OK', 'id': '20200103', 'age': 1}

parseIdCard.parseBirthdate(['00000000', '22221203'])
# 输出 [{'code': 'Error', 'id': '00000000', 'age': '非法出生日期'}, {'code': 'Error', 'id': '22221203', 'age': '非法出生日期'}]

parseIdCard.parseBirthdate('20200103, 20121222')
# 输出 [{'code': 'OK', 'id': '20200103', 'age': 1}, {'code': 'OK', 'id': '20121222', 'age': 9}]


## 校验性别。可以输入整型,列表,字符串(可用逗号等分割多条信息码)
parseIdCard.parseGender(1)
# 输出 {'code': 'OK', 'id': '1', 'gender': '男'}

parseIdCard.parseGender(['2', 'X'])
# 输出 [{'code': 'OK', 'id': '2', 'gender': '女'}, {'code': 'Error', 'id': 'X', 'gender': '非法性别编码'}]

parseIdCard.parseGender('12;9')
# 输出 [{'code': 'Error', 'id': '12', 'gender': '性别编码应该为1位'}, {'code': 'OK', 'id': '9', 'gender': '男'}]


## 计算校验码。可以输入整型,列表,字符串(可用逗号等分割多条信息码)
parseIdCard.parseJYM(42011620200103123)
# 输出 {'code': 'OK', 'id': '42011620200103123', 'area': '湖北武汉市黄陂区', 'age': 1, 'gender': '男', 'jym': 'X'}

parseIdCard.parseJYM(['02011620200103123', '4201162020010'])
# 输出 [{'code': 'Error', 'id': '02011620200103123', 'jym': '未知地区编码'}, {'code': 'Error', 'id': '4201162020010', 'jym': '请输入身份证前17位'}]

parseIdCard.parseJYM('02011620200103123,4201162020010')
# 输出 [{'code': 'Error', 'id': '02011620200103123', 'jym': '未知地区编码'}, {'code': 'Error', 'id': '4201162020010', 'jym': '请输入身份证前17位'}]


## 校验身份证编码。可以输入整型,列表,字符串(可用逗号等分割多条信息码)
parseIdCard.parseIdCard(420116202001031248)
# 输出 {'code': 'OK', 'id': '42011620200103124', 'area': '湖北武汉市黄陂区', 'age': 1, 'gender': '女', 'info': '身份证校验通过'}

parseIdCard.parseIdCard([420116202001031248, '42011620200103123X'])
# 输出 [{'code': 'OK', 'id': '42011620200103124', 'area': '湖北武汉市黄陂区', 'age': 1, 'gender': '女', 'info': '身份证校验通过'}, {'code': 'OK', 'id': '42011620200103123', 'area': '湖北武汉市黄陂区', 'age': 1, 'gender': '男', 'info': '身份证校验通过'}]

parseIdCard.parseIdCard('42011620200103124X;42011620200103123')
# 输出 [{'code': 'Error', 'id': '42011620200103124X', 'info': '身份证校验码错误'}, {'code': 'Error', 'id': '42011620200103123', 'gender': '身份证编码应该为18位'}]

计划升级

后续版本计划新增智能修复身份证编码的功能。

后记

附上一个我穿防护服的镇楼照。希望疫情尽快过去,以后一切顺利。

image


更多编程教学请关注公众号:潘高陪你学编程

image



如果这篇文章对你有帮助,或者想给我微小的工作一点点资瓷,请随意打赏。
潘高 微信支付

微信支付

潘高 支付宝

支付宝


可能是Python中最好用的身份证解析工具—parseIdCard
https://blog.pangao.vip/可能是Python中最好用的身份证解析工具—parseIdCard/
作者
潘高
发布于
2021年8月19日 晚上
更新于
2023年3月29日 下午
许可协议